ਇਕ - ਓ - ਅੰਗ + ਕਾਰ, ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ’ਚ ਅਤੇ ਸਭ ਜਗ੍ਹਾ, ਇਕ ਰੱਬ ਜੀ ਦੀ ਕਾਰ, ਹੁਕਮ, ਰਜ਼ਾ, ਨਿਯਮ ਚਲਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ: ਸਾਰੀ ਬਾਹਰਲੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਤੇ ਇੱਕੋ ਰੱਬੀ ਨਿਯਮ ਚਲਦਾ ਹੈ। ਉਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਰੀਰ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰਨਾ ਹੈ।
ਸਤਿ ਨਾਮੁ
ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਉੱਤੇ ਰੱਬੀ ਹੁਕਮ, ਨਿਯਮ ਨਾਮਣਾ ਲਾਗੂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਦੀਵੀ ਸੱਚੇ ਨਾਮ ਦਾ ਲਖਾਇਕ ਹੈ।
ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ
ਰੱਬੀ ਨਿਯਮ ਅਧੀਨ ਸਰੀਰ ਦੀ ਘਾੜਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਮਨ ਅੰਦਰ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਬਣੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੱਬੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਮਨ ਹੀ ਸਚਿਆਰ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਰੋਮ-ਰੋਮ ਵਿਚ ਰੱਬੀ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਇਕ ਰਸ ਵਿਆਪਕਤਾ ਹੀ ਰੱਬ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰ-ਨਾਜ਼ਰਤਾ ਕਹਿਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਨਿਰਭਉ
ਨਿਜਘਰ ’ਚ ਰੱਬ ਜੀ ਨਿਰਭਉ ਹਨ, ਨਿਰਭਉ ਰੱਬ ਜੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਜੀਵਨ ਜੀਊਂਕੇ ਮਨ ਦੀ ਨਿਰਭਉ ਅਵਸਥਾ ਬਣਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਉਲਟ ਜਿਊਣਾ ਡਰਪੋਕ ਅਵਸਥਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੂੜਿਆਰ ਮਨ ਦੀ ਲਖਾਇਕ ਹੈ।
ਨਿਰਵੈਰੁ
ਰੱਬ ਜੀ ਕਾਇਨਾਤ ਦੇ ਇਕ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਥਾਂ ਵੈਰ-ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਵਿਤਕਰਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦੇ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਸਚਿਆਰ ਮਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ’ਚ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨਾਲ ਨਿਰਵੈਰ ਜੀਵਨ ਜਿਊਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ
ਨਿਜਘਰ ਦੇ ਰੱਬ ਜੀ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਸਦੀਵੀ ਸੱਚ ਹੈ, ਕਾਲ ਭਾਵ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ‘ਜਮ ਕੀ ਮੱਤ’ ਵੱਸ ਪੈ ਕੇ ਕਦੀ ਵੀ ਬਿਨਸਦਾ ਨਹੀਂ। ਸਚਿਆਰ ਮਨ ਵੀ ਇਸ ਸਦੀਵੀ ਸੱਚ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ ਨਾਲ ਇਕਮਿਕ ਹੋ ਕੇ ਕਾਲ ਰਹਿਤ ਭਾਵ ਮੁਕਤ ਅਵਸਥਾ (ਮੂਰਤਿ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜੂਨੀ
ਨਿਜਘਰ ਦੇ ਰੱਬ ਜੀ ਕਿਸੇ ਜੂਨੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ, ਸਚਿਆਰ ਮਨ ਵੀ ਬੇਅੰਤ ਜੂਨੀਆਂ ਦੀ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਾਲੀ ਮੱਤ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਜਤਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਤਾਕਿ ‘ਅਜੂਨੀ’ ਅਵਸਥਾ ਮਾਣ ਸਕੇ।
ਸੈਭੰ
ਰੱਬ ਜੀ ਦਾ ਰੂਪ, ਰੰਗ, ਰੇਖ, ਭੇਖ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਰੱਬ ਜੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹਨ। ਸਚਿਆਰ ਮਨ ਵੀ ਨਿਜਘਰ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ (ਧੁਰ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼) ਤੋਂ ਜਨਮ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਚੰਗੇ ਗੁਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ‘ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਜਨਮੇ ਗਵਨੁ ਮਿਟਾਇਆ ॥’ ਨਿਜਘਰ ਦੇ ਸੁਨੇਹੇ (ਜ਼ਮੀਰ) ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ’ਚ (ਇੰਦਰੇ-ਗਿਆਨ ਇੰਦਰੇ) ਵੰਡ ਦੇਣ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਗਤ ਅਵਸਥਾ ਕਹਿਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ
ਰੱਬ ਜੀ ਦਾ ਗੁਣ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਸਾਦਿ (ਕਿਰਪਾ) ਦੀ ਵਰਖਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਤਿਗੁਰ ਦੀ ਮਤ ਦੀ ਦਾਤ ਬਖ਼ਸ਼ਦੇ ਹਨ। ਸਚਿਆਰ ਬਣਨ ਵਾਲੇ ਮਨ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਦਕਾ ਉਹ ‘ਮਨ ਕੀ ਮਤ’ ਛੱਡ ਕੇ ਸਤਿਗੁਰ ਦੀ ਮਤ ਦੀ ਜਾਚਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਐਸੇ ਮਨ ਦੀ ਕੁੜਿਆਰ ਤੋਂ ਸਚਿਆਰ ਬਣਨ ਦੀ ਤਾਂਘ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਮਨ ਕੁੜਿਆਰ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸਦੀ ਅਵਗੁਣੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰਕੇ (ਅਣਡਿਠ ਕਰਕੇ) ਰੱਬ ਜੀ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਅ (ਬਿਰਦ) ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰ ਗਿਆਨ, ਤੱਤ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵਰਖਾ ਕਰਦੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਵੀ ਮਨ ਆਪਣਾ ਭਾਂਡਾ ਸਿੱਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਵਿਚ ਕਿਰਪਾ, ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ਼ (ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ) ਦਾ ਤੱਤ ਗਿਆਨ ਪੈ ਹੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਸਦਕਾ ਮਨ ਨੂੰ ਸਚਿਆਰ ਅਵਸਥਾ ’ਚ ਰੱਬੀ ਇਕਮਿਕਤਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
Source: http://www.sikhmarg.com/2015/0920-jap-bani-1.html